CHỐNG TĨNH ĐIỆN LÀ GÌ? NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG CỦA SÀN CHỐNG TĨNH ĐIỆN

Chống tĩnh điện là khái niệm được sử dụng rất nhiều trong đời sống và sản xuất. Ứng dụng của chống tĩnh điện được áp dụng trong nhiều khu vực như: Công nghiệp điện tử, y tế, hóa chất,…

Vậy, chống tĩnh điện là gì? Nguyên lý hoạt động của sàn chống tĩnh điện là gì? Trong bài viết này, chúng ta sẽ đề cập đến những kiến thức cơ bản về tĩnh điện, dẫn điện, chống tĩnh điện, tiêu tán điện cũng như nguyên lý hoạt động của sàn chống tĩnh điện.

Khái niệm chống tĩnh điện

Đầu tiên, chúng ta cần làm rõ khái niệm liên quan đến điện:

• Điện hay còn gọi là điện tích là sự chuyển dịch của các electron xảy ra trên bề mặt vật liệu khi có sự ma sát, trượt hoặc tách rời vật liệu này ra khỏi vật liệu khác.
• Tĩnh điện là sự đứng yên của điện tích. Rõ hơn, tĩnh điện là hiện tượng mất cân bằng điện tích trên bề mặt của một vật liệu. Điện tích sẽ được lưu giữ ở đó cho đến khi nó có thể truyền đi nơi khác thông qua một dòng điện hoặc sự phóng điện.
• Vật liệu dẫn điện là vật liệu cho phép các electron di chuyển trên bề mặt hoặc xuyên qua phần lớn vật liệu.
• Vật liệu cách điện là vật liệu ngăn trở điện tích di chuyển hoàn toàn. Sự tĩnh điện có thể lưu trữ và thậm chí có thể tích tụ trên bề mặt các vật liệu này.
• Vật liệu chống tĩnh điện là vật liệu giúp giải phóng điện tích và ngăn cản điện tích tụ.
• Vật liệu tán điện là vật liệu có sự tĩnh điện trên bề mặt được tiêu tán.

Vậy, chống tĩnh điện có thể hiểu là việc sử dụng các biện pháp làm giảm thiểu sự tích tụ điện tích trên bề mặt, từ đó giảm thiểu sự phóng điện.

Sự phóng tĩnh điện tác động như thế nào đối với các ngành công nghiệp

Sự phóng tĩnh điện có thể làm suy yếu hoặc phá hủy các mạch điện tử mong manh. Thực tế được chứng mình rằng: Một số linh kiện điện tử có thể bị hỏng do sự phóng điện khoảng 300V, trong khi chỉ một người đi ngang qua một lần có thể tạo ra dòng điện lên đến 3000V.

Vậy để chống lại sự hư hỏng đó, các cơ sở hoạt động trong lĩnh vực điện tử phải lắp đặt sàn chống tĩnh điện như một phần để hạn chế sự phóng tĩnh điện. Ngoài ra, để đảm bảo hoàn toàn không có sự phóng tĩnh điện, các cơ sở trên phải đi kèm với các yếu tố khác như: Quần áo, giày, vòng tay, tiếp nối đất,…

Sự phóng tĩnh điện xảy ra rất nhiều ở những nơi có thiết bị điện tử nhạy cảm, kể tên một số như sau:

• Ngành chăm sóc sức khỏe
• Ngành hàng không
• Ngành công nghiệp đạn dược.
• Ngành công nghiệp sản xuất điện tử và linh kiện điện tử

Ứng dụng của sàn chống tĩnh điện

Tháng 12/2021 – ESDA đã ban hành tiêu chuẩn ANSI/ESD S20.20-2021 – tiêu chuẩn về quản lý phóng tĩnh điện, áp dụng cho tất cả các tổ chức, khu vực, sản xuất, lắp ráp, vận chuyển, thử nghiệm,… các thiết bị có sự phóng tĩnh điện lớn hơn hoặc bằng 100 volt HBM (Human Body Model – mô hình phóng điện từ cơ thể người) và 200 volt CDM (Charged Device Model – mô hình phóng điện do linh kiện bị tích điện) hoặc các thiết bị dẫn điện với điện áp dưới 35 volt.

Link tham khảo<<

Nguyên lý hoạt động của sàn chống tĩnh điện

Sàn chống tĩnh điện giúp tiếp đất cho nhân viên khi họ di chuyển xung quanh trong phạm vi làm việc, ngăn chặn mức tích tụ điện tích tĩnh có hại. (sửa lại câu này)

Sàn chống tĩnh điện có nhiều loại như sàn PVC, Epoxy, Vinyl,… mỗi loại có 1 ưu điểm khác nhau, tùy vào điều kiện nhà máy lựa chọn.  Trong đó sàn Vinyl chống tĩnh điện là loại sàn được sự tin dùng và dùng nhiểu nhất.

Sàn Vinyl là một dạng cao cấp của sàn PVC, được cấu tạo từ 4 lớp ép chặt vào nhau:

Lớp 1 là lớp bề mặt hay gọi là lớp layer, được làm từ chất liệu nhựa tổng hợp trong suốt và acid nhôm, có tác dụng chống thấm nước cũng như chống bám bẩn, hạn chế trầy xước.

Lớp 2 là lớp in, được thiết kế đem lại những hoa văn trang trí, màu sắc,… thỏa mãn thị hiếu người dùng.

Lớp 3 là lớp lót, với cấu tạo là miếng xốp lớp, đêm lại độ đàn hồi và dẻo dai cho sàn. (chỉnh lại câu này – xốp lớp)

Lớp cuối là lớp đế là khung xương của sàn, tạo độ cứng của sàn, giữ thăng bằng cũng như ổn định cho các thanh PVC khi được gắn vào sàn.

Trong sàn vinyl chống tĩnh điện có sử dụng hơp chất dẫn điện để dẫn lưu các hạt mang điện tích qua các mạch carbon giữa các lớp của bề mặt sàn và xuống đến lớp keo dẫn điện bên dưới, từ lớp keo này, các hạt điện tích được dẫn qua 1 dây đồng nhỏ được dẫn xuống nền hay vật liệu dẫn điện như cột thép qua đó làm triệt tiêu được hiện tượng dẫn điện.

Các lớp bề mặt sàn chống tĩnh điện

Ngoài việc sử dụng vật liệu chống tĩnh điện, chúng ta có thể sử dụng thêm sản phẩm phủ sàn chống tĩnh điện Q-GLOSS ANTISTAT  để gia tăng thêm tính năng chống tĩnh điện. Sản phẩm tạo một lớp chống tĩnh điện, không màu, láng bóng và bảo vệ các bề mặt sàn đàn hồi và cứng, bao gồm đá hoa cương, cẩm thạch, sàn gỗ và xi măng. Đặc biệt phù hợp cho sàn chất liệu vinyl và epoxy.
Lớp bảo vệ có độ bền cao, an toàn với hóa chất và chống trầy xước. Bề mặt sau khi phủ dễ vệ sinh và bảo trì.

Tham khảo thêm về sản phẩm: Q-GLOSS ANTISTAT

Phương pháp đo chỉ số chống tĩnh điện

Chỉ số chống tĩnh điện là chỉ số thể hiện khả năng chống tĩnh điện của vật liệu, có thể được đo bằng điện trở. Điện trở càng cao khả năng chống tĩnh điện càng thấp và ngược lại.

Có nhiều phương pháp đo điện trở khác nhau. Riêng khi đo điện trở bề mặt cần theo tiêu chuẩn BS EN 61340-5-1, phương pháp này là lựa chọn phổ biến ở nhiều quốc gia. Kiểm tra độ dẫn điện từng điểm một cách chi tiết, sử dụng đồng hồ đo mức điện trở giữa hai điểm cố định trên sàn.

Thông qua kết quả đo, xác đinh xem bề mặt sàn có thể được phân loại là dẫn điện, cách điện hay tiêu tán.

(Bảng phân loại vật liệu chống tĩnh điện theo tiêu chuẩn của EIA – Electronic Industries Allance liên minh doanh nghiệp điện tử)

Nguồn tham khảo: https://esdsystems.com/whitepapers/wp_standards.html